Greske preposisjoner

[sven.kriti]

Akkusativ forts.
Υπό (αρχ)Κρατώυπόσημείωση. Under notice / Under oppsikt.
Υπό την προεδρία του Καραμανλή άλλαξε το ασφαλιστικό σύστημα. Under the presidency of Karamanlis the social systeme was changed.
Η θερμοκρασία στο Οροπέδιο Λασιθίου προχθές ήταν υπό το μηδέν. (κάτω από το μηδέν) Temperaturen på Lasithi platået i forrgårs var under 0.


PREPOSISJONER SOM STYRER GENITIV. Γενική

På - επί (Under) (αρχ)
Επί πόνου να λαμβάνεις ένα δισκίο ασπιρίνης. Mot smerte ta en aspirin
Ας μιλήσουμε επί της ουσίας ! - Kom til saken!
Επιτέλους / omsider, endelig
Επί του παρόντος / for tiden.
Η κυρία επί των τιμών. Brudepike....maid of honour.
Επί Σημίτη πάρθηκαν οι Ολυμπιακοί αγώνες. - Under Semitis (regjeringstid) fikk de Olympiaden
(Παίρνομαι- πάρθηκα) Passivt av παιρνώ. , ta, få, holde.

[sven.kriti]

Del 9.
Επί finnes enkelte ganger med akussativ, "ganger" , for eksempel 3 x 3 = 9 ,se matematiske preposisjoner senere.
Επιπλέον, in adition, akkusativ.
Επί χρόνια πηγαινοερχόμουν στην Ελλάδα. Τώρα μένω μόνιμα εδώ. Akkusativ. (Fritt översatt: Under åren har jag rest fram och tillbaka till Grekland, nu blir jag kvar här permanent.

Genitiv fortsettes

Om – περί (αρχ)
Μιλάνε περί ανέμων και υδάτων. De snakker om vær og vind.
Περί τίνος πρόκειται; Om hvem dreier det seg? (Vem handlar det om?)
Περι ορέξεως ουδείς λόγος NB! Dette er et uttrykk på Gresk, ettersom (du har) apetitt, det menes: I can not say anything for your preferance. \ That satisfies you

Mellom – prep, på norsk. Definisjons adverb på gresk, μεταξύ
Μεταξύ του κεντρικού δρόμου και του σπιτιού μας βρίσκεται ένας κήπος
Mellom hovedveien og huset vårt befinner det seg en hage.

Υπάρχει σχέση μεταξύ της πραγματικής Ιστορίας και της μυθολογίας;
Finnes det forbindelse mellom den virkelige historien og mytologien?
Το μυστικό αυτό θα μείνει μεταξύ μας. (Den hemligheten ska stanna mellan oss)
Υπάρχουν προϊστορικές σχέσεις μεταξύ της Κρήτης και της Νορβηγίας; Finnes det forhistoriske forbindelser mellom Kreta og Norge?

Gjennom – adv. διαμέσου, μέσω
Το αυτοκίνητο πέρασε διαμέσου του τούνελ / της σήραγγας. Bilen kjørte gjennom tunnelen.
Θα πάω Σητεία μέσω Ιεράπετρας. Jeg skal dra til Sitia gjennom, (via) Ierapetra.

[sven.kriti]

Del 10.
For - υπέρ (αρχ)

Θα ήμουνα υπέρ των χαμηλότερων τιμών των αλκοολούχων ποτών στη Νορβηγία.
Jeg er for lavere priser på alkoholholdige drikker i Norge.
Είσαι υπέρ του Πασόκ ή της Νέας Δημοκρατίας;

Mot - εναντίον
Είμαι – εναντίον του καθεστώτος της δικτατορίας. Jeg er mot diktaturets regime.

Απόψε ο Ολυμπιακός παίζει εναντίον του Παναθηναϊκού. I kveld spiller Olympiakos mot Panathenikos

Λόγω, εξαιτίας Grunnet, pga, adverb, på norsk prep
Τώρα πρέπει να μείνουμε μέσα στο σπίτι λόγω της βροχής. I dag må vi være inne i huset pga. (grunnet) regn.

Είμαι κουρασμένος/ κουρασμένη σήμερα εξαιτίας του ταξιδιού. Jeg er trett i dag grunnet reisen.

Mot - κατά
Είμαι κατά των υψηλών τιμών στα καύσιμα. Jeg er mot de høye prisene på drivstoff. (bränsle)

I stedet for – αντί
Θα οδηγήσω εγώ αντί της Ελένης. Jeg vil kjøre i stedet for Eleni


Προ (αρχ)
Στο αρχαιολογικό μουσείο του Αγίου Νικολάου υπάρχουν ευρήματα που χρονολογούνται πολλούς αιώνες προ Χριστού. På det arkeologiske muset i Ag.Nik. er det funn (fynd) som kan dateres til mange hundreår før Kristus

Εκ, (foran konsonant.) εξ (foran vokal.) (αρχ)
Δε μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το αποτέλεσμα του αγώνα εκ των προτέρων.
Vi kan ikke være sikker på utfallet av kampen på forhånd.
Το μάννα εξ ουρανού. Manna fra himmelen.

Δια (αρχ)
på, bare, (i regning)
Διαπαντός / for ever.

[sven.kriti]

Del 11. (Siste del.)
Preposisjoner med Δοτική \ dativ .
Dativ forsvant fra gresk språk på 1200 tallet, men det henger tilbake i noen uttrykk som styres av preposisjonen:
Εν (αρχ) i , med
Αυτά είχα να πω εν ολίγοις. (in few words)
Εν όψει, i utsikt
Εν γνώσει μου, to my knowledge)
εν τάξει (I orden ok) Skrives og sies ofte i et ord! OK er også gresk, stammer fra USA όλα καλά!!!

NB!!! Nominativ, ονομαστική i helt spesielle tilfeller ETTER preposisjon.(Fra Ruge)
Αντί - από / για / παρά
Αντί ο Πέτροςας πάει ο ΓιώργοςI stedet for petros, la Giorgos kjøre
Να γίνεις από νοικάρης νοικοκύρης bli huseier istedenfor (å ha vært) leieboer
Από δήμαρχος – (έγινε) κλητήρας. (Fra å ha vært borgemester til å bli vaktmester.)
Σπουδάζει για δικηγόρος, (han studerer for å bli advokat)
Είναι περισσότεροη λίθιος παρά πλούσιος. (Han er mer enfoldig enn rik)?

De matematiske preposisjonene står også i nominativ.

Τρία συν τρία ίσον έξι (3+3=6)
Τρία επί τρία (3x3) ganger
Τρία πλην (μείον) τρία ίσον μηδέν (3 minus 3 = 0)
12 δια 3 ίσον 4
Dette var siste del. Kom gjerne med spørsmål og kommentarer.
Skrevet av: Sven Buchholz , Agios Nikolaos , Kreta buchh2@otenet.gr